OSI (Open Systems Interconnection) modeli, bilgisayar ağları ve iletişim sistemlerini anlamak ve tasarlamak için kullanılan bir referans modelidir. OSI modeli, ağ iletişimi için kullanılan işlevleri farklı katmanlara böler ve her katmanın belirli bir işlevi temsil ettiği bir yapı sunar. OSI modeli, yedi farklı katmandan oluşur ve her katman, altındaki ve üstündeki katmanlarla belirli bir iletişim düzeyini temsil eder. İşte OSI modelinin katmanları:
- Fiziksel Katman (Physical Layer):
- Fiziksel bağlantıların oluşturulması ve verinin dijital sinyallere dönüştürülmesi gibi donanımsal işlevleri ele alır.
- Kablo türleri, konektörler, elektrik voltajları, bit hızları gibi fiziksel iletişim özellikleri bu katmanın sorumluluğundadır.
- Veri Bağlantı Katmanı (Data Link Layer):
- Veri paketlerinin ağ araçları (örneğin, anahtarlar veya köprüler) arasında güvenli ve hatasız iletilmesini sağlar.
- MAC (Media Access Control) adresleri ile çalışır ve hata algılama ve düzeltme mekanizmalarını içerebilir.
- Ağ Katmanı (Network Layer):
- Yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı gibi, veri paketlerinin kaynaktan hedefe yönlendirilmesi ve iletilmesi işlevini yerine getirir.
- IP (Internet Protocol) bu katmanda kullanılır.
- Taşıma Katmanı (Transport Layer):
- Veri akışının kaynaktan hedefe güvenli ve düzenli bir şekilde iletilmesini sağlar.
- Bağlantı yönetimi, veri bütünlüğü ve akış kontrolü gibi işlevleri içerir.
- Örnek protokoller arasında TCP (Transmission Control Protocol) ve UDP (User Datagram Protocol) bulunur.
- Oturum Katmanı (Session Layer):
- İki cihaz arasındaki oturumların oluşturulması, sürdürülmesi ve sonlandırılmasını yönetir.
- Oturum katmanı, veri akışının senkronizasyonunu sağlar ve hata yönetimi işlevlerini içerebilir.
- Sunum Katmanı (Presentation Layer):
- Veri formatlarının çevrilmesi, şifreleme, sıkıştırma ve veri dönüşümü gibi işlevleri ele alır.
- Farklı cihazlar ve uygulamalar arasında uyumsuz veri formatlarını düzenler.
- Uygulama Katmanı (Application Layer):
- Kullanıcıların ağ hizmetlerine erişimini sağlar.
- E-posta, web tarayıcıları, dosya aktarımları, DNS (Domain Name System) gibi uygulamalar bu katmanda çalışır.
Her katman, yukarıdaki ve altındaki katmanlarla belirli bir arayüz ve işlevselliğe sahiptir. OSI modeli, farklı ağ protokollerinin ve teknolojilerinin nasıl bir araya geldiğini ve işbirliği yaptığını anlamak için kullanılır ve ağ tasarımı ve sorun giderme süreçlerinde önemli bir referans noktasıdır.