MAC (Media Access Control) adresleri, ağ cihazlarının (genellikle ağ kartları veya ağ arabirimleri) donanımsal kimliğini tanımlayan benzersiz adreslerdir. Her ağ cihazı, fabrikadan çıkarken kendine özgü bir MAC adresi ile gelir ve bu adres ağ cihazının ağdaki kimliğini belirler. MAC adresleri genellikle altı grup halinde onaltılık (hexadecimal) sayılarla ifade edilir ve bu gruplar iki nokta üst üste (:) veya tire (-) gibi ayırıcılarla ayrılır.
MAC adreslerinin bazı temel özellikleri şunlardır:
- Benzersizlik: Her MAC adresi dünya genelinde benzersiz olmalıdır. Bu, ağdaki her cihazın kendine özgü bir tanımlayıcıya sahip olduğu anlamına gelir. Üretici firmalar, bu benzersizliği sağlamak için belirli bir organizasyon tarafından atanmış OUI (Organizationally Unique Identifier) numaralarını kullanırlar.
- Donanımsal Tanımlama: MAC adresi, ağ kartı veya ağ arabirimi gibi fiziksel bir donanım parçasını tanımlar. Bu, cihazın ağa bağlı olduğu sürece değişmez. Ancak, bazı özel durumlarda yazılımsal olarak değiştirilebilir (MAC adresi klonlama gibi).
- Katman 2 Adresi: MAC adresi, OSI modelinin veri bağlantı katmanında (Layer 2) kullanılır. Bu katmanda, veri çerçeveleri doğrudan hedeflenir ve MAC adresleri kullanılarak iletilir. Bu nedenle, aynı ağdaki cihazlar arasındaki iletişimde MAC adresleri önemli bir rol oynar.
- Örnek Format: MAC adresleri genellikle 12 karakterlik onaltılık sayılardan oluşur ve iki nokta üst üste ile ayrılır. Örnek bir MAC adresi şu şekildedir: 00:1A:2B:3C:4D:5E.
MAC adresleri, ağ yönetimi, ağ güvenliği ve ağ trafiğinin yönlendirilmesi gibi birçok farklı ağ operasyonunda kullanılır. Özellikle ARP (Address Resolution Protocol) gibi protokoller, IP adreslerini MAC adreslerine çevirerek ağdaki iletişimi yönetir. Ayrıca, ağ anahtarları (switches) ve köprüler (bridges), veri paketlerini doğrudan hedeflenen MAC adreslerine yönlendirmek için MAC adreslerini kullanır.
Sonuç olarak, MAC adresleri, ağdaki cihazları birbirinden ayırt etmek ve iletişim kurmak için önemli bir rol oynar ve ağ dünyasının temel bir parçasıdır.